Er zijn veel verschillende potgronden te koop – vrijwel elke supermarkt heeft ze in grote plastic zakken voor de winkel liggen. Het is gemakkelijk het spoor bijster te raken, want ook de termen potgrond, speciale organische meststof, turfgereduceerd enz. kunnen verwarrend zijn.

In dit artikel leer je wat belangrijk is bij het kiezen van een plantengrond, en wat er voor spreekt uw eigen aarde te produceren.

Maak je EIGEN PLANTENAARDE! Gebruik het voor je Tomaten, Basilicum en meer.

De eerste lentebloemen steken hun kleurige kopjes uit de grond, de jonge plantjes spreiden zich uit op de vensterbanken en ook wij mensen zijn klaar voor de geur van de lentelucht. Naarmate de zonnestralen warmer worden, groeit de drang om actief te worden in de tuin, op het balkon, in de moestuin of op de vensterbank.
Om tomaten, basilicum en dergelijke te laten groeien en bloeien, heb je vooral één ding nodig: een goede en evenwichtige groeibodem. In dit artikel leggen wij uit waarom het het beste is om deze zelf te maken, hoe je dat doet en hoe je de aarde het beste kunt gebruiken.

Waarom zou ik MIJN AARDE ZELF MAKEN in plaats van het te kopen?

Je weet precies wat er in je grond zit en wat je niet in je planten wilt hebben (bijv. microplastic). Met wormenhumus voorzie je je planten van de beste voedingsstoffen en jezelf van heerlijke groenten en fruit.

Want: je succesvolle oogst begint bij de kwaliteit van de bodem.

Nu met het Wormenkrukje beginnen en je eigen aarde maken.

1. Plastic in de composteerinstallatie

Wist je dat het plastic uit de gft-bak in de potgrond kan zitten die je koopt? Helaas kennen we allemaal deze situatie: je brengt jouw organische afval naar de gft-bak en ontdekt dat jouw buren er een “gewone” plastic zak vol keukenafval in hebben gegooid. Omwille van luiheid met de zak en al. Wat gebeurt ermee in de composteerinstallatie? In het beste geval, wordt het eruit gesorteerd. In de meeste gevallen echter (vanwege de grotere extra inspanning) wordt het fijngehakt en met de afgewerkte grond vermengd. Dit kan zo ver gaan dat het niet meer zichtbaar is. Zonder het te weten, breng je elk tuinseizoen plastic met verschillende additieven (BPA) in jouw tuin. Helaas is er hier geen regelgeving of grenswaarde. Het motto is: “Uit het oog, uit het hart”.

2. Voedingsstoffen en micro-organismen tellen mee

Naast stikstof, de belangrijkste voedingsstof voor jouw planten, zijn er nog andere macro- en micronutriënten. De plant heeft de macronutriënten in grotere hoeveelheden nodig en de micronutriënten slechts in kleine doses – sommige uitsluitend in bepaalde groeifasen.
Maar het zijn niet alleen de voedingsstoffen die meetellen. De aanwezige micro-organismen zijn net zo belangrijk. Zij zijn verantwoordelijk voor de opslag van voedingsstoffen (levende vertering) en het transport van voedingsstoffen naar de plant toe. En de micro-organismen zijn ook betrokken bij de communicatie van de plant: de plant zendt boodschappers uit en deelt zo mee dat hij bijvoorbeeld fosfor nodig heeft – de micro-organismen in de bodem gaan er naar op zoek en transporteren het naar de wortels van de plant – in ruil daarvoor ontvangt de bacterie suiker, als het ware als compensatie.
Helaas is het zo dat in veel aangekochte potgronden zeer weinig en eenzijdige micro-organismen te vinden zijn. De reden hiervoor is de lange opslag (tot meerdere jaren) in betonnen opslagplaatsen die blootstaan aan zon, sneeuw en regen. Bovendien is deze grond meestal verpakt in plastic zakken, waardoor er geen luchtuitwisseling meer kan plaatsvinden. Bacteriën hebben echter zuurstof nodig.
Het is dus duidelijk: om goed te gedijen, heeft de plant niet alleen voedingsstoffen nodig, maar ook een verscheidenheid aan micro-organismen.

3. Compostkwaliteit

Hoe kan een zak potgrond van 40 liter minder dan 2€ kosten in de doe-het-zelf zaak? De productiekosten moeten minder dan 0,5€ bedragen, want vervoer, handel, reclame en belastingen slokken het grootste deel ervan op. In de praktijk kan de kwaliteit van de compost  sterk variëren. Zelfs bij aarde van hoge kwaliteit kan het gebeuren dat de productie van de compost uit organisch afval te snel, te traag, te nat of te warm is verlopen, waardoor chemische verbindingen (waterstofverbindingen) kunnen ontstaan die eerder vermeden moeten worden. In 2018 hebben we een plantgroeiproef uitgevoerd. Naast onze wormencompost gebruikten we ook kwaliteitsgrond uit de supermarkt, en opnieuw bleek dat er een niet door de test kwam. Hoe goedkoper de grond, hoe groter de kans dat de kwaliteit niet goed is.

4. Grondstof voor de compost

Er zijn verschillende methoden om compost te produceren. De meest bekende zijn met behulp van organisch afval uit de gft-bak, gemaaid gazon en andere tuinresten. Dan zijn er nog de minder bekende zoals turf en rioolslib. Turf is niet erg ecologisch omdat het geen hernieuwbare grondstof is en zuiveringsslib bevat hormonen, chemicaliën en zware metalen.
Compost uit de eerste drie genoemde bronnen levert geen problemen op. Maar hoe kan ik er zeker van zijn dat er geen zware metalen uit zuiveringsslib in mijn grond terechtkomen of dat er turf wordt gebruikt? Zuiveringsslib mag niet worden gebruikt in voedingsbodems voor groenten en fruit. De reden hiervoor is dat de zware metalen in de plant kunnen migreren en een toxisch effect op de mens kunnen hebben. Daarom wordt zuiveringsslib vooral gebruikt voor potgrond. Deze zijn ook 1-2 euro goedkoper en helaas kiezen veel mensen voor de potgrond en gebruiken het voor groenten. En zelfs als de potgrond daadwerkelijk voor de bloemen wordt gebruikt – wat gebeurt er na het seizoen mee? Meestal wordt het op de composthoop gegooid. Op die manier breng je deze problematische stoffen in je eigen voedingsstoffencyclus.

Daarom produceer je het beste je eigen grond met het Wormenkrukje of de WormBag:

1. Je weet zelf wat je erin hebt gedaan. Geen microplastics, geen zware metalen of andere stoffen die je anders niet zou eten.
2. De humus wordt geoogst op het moment dat hij nodig is en is dus absoluut vers.
3. Op en in de compostworm leven tal van micro-organismen, die zich op natuurlijke wijze ook in de bodem vestigen en belangrijk zijn voor de planten – wormenhumus is gerevitaliseerde grond die gezonde planten voortbrengt.
4. Op lange termijn is een wormenbak goedkoper dan elk jaar grond van hoge kwaliteit te kopen. Iedereen die deze blogpost heeft gelezen, zal vanaf nu waarschijnlijk geen grond meer kopen voor €2.
5. Er is minder plastic afval omdat je geen verpakking meer nodig hebt.
6. Eigen aarde is duurzaam ecologischer, omdat er op transportwegen wordt gespaard.

Nu met het Wormenkrukje beginnen en je eigen aarde maken.