Tag Archief van: Ervaringsverslag

De introductie van een Wormenkrukje in je leven is als een kleine regendruppel die in het water valt en er vele grote cirkels omheen trekt. 
Als je vandaag het gevoel hebt dat het de hoogste tijd is om duurzamer en bewuster te leven, kan de onopvallende composteerbak een zinvolle eerste stap zijn, want naast het directe voordeel van thuis te composteren, brengt het Wormenkrukje nog vele andere pluspunten met zich mee.

Het Wormenkrukje – zoveel meer dan een composteeroplossing voor thuis. 

Het afgelopen jaar hebben we onze klanten gevraagd wat ze door en met het Wormenkrukje hebben geleerd en hoe hun leven er door veranderd is. In deze nieuwe blogpost geven wij jullie inzicht in de meest genoemde antwoorden. 
 

1. Bewuster leven & gezonder eten

Het Wormenkrukje motiveert je voor een algemeen bewustere en duurzamere levensstijl. Dit houdt in: gezonder eten, meer koken, bewuster boodschappen doen en de manier waarop je met voedsel omgaat veranderen. Per slot van rekening is een deel ervan ook voedsel voor de wormen. Het Wormenkrukje is een voedingsbodem en leert mindfulness en dankbaarheid door de natuurlijke kringloop midden in de keuken te ervaren.

„Het is heel meditatief om elke dag naar de inhoud en de wormen te kijken en het proces te volgen“

Wurmkiste mit Sichtfenster in Apfelbutz-Form

Wormenkrukje met kijkvenster in klokhuisvorm

2. Het maakt de woning gezelliger

Je produceert je eigen wormenhumus en wormenthee, de beste meststof voor je planten, en zij bedanken jou door uniek groen en gezond te zijn en van je woning een groene oase te maken. De wetenschap dat compost niets anders is dan regenwormenpoep is ook zeer waardevol. :D

Het is fascinerend om te zien dat met de hulp van de wormen uit organisch afval zo’n mooie humus wordt gemaakt“

3. (GFT)afval verminderen & Klimaatheld:in worden

Organisch afval is plots geen afval meer. Zelfs als je op stap bent, denk je erover na of je het klokhuis van de appel niet moet inpakken om hem thuis in de wormenbak te doen. Het voelt gewoon goed om te weten dat grondstoffen zo niet meer worden verspild maar gebruikt worden. Zo draag je actief bij tot de bescherming van het klimaat, want elk actieve Wormenkrukje bindt jaarlijks 67 kg CO2. 
De afvalvermindering breidt zich dan langzaam uit naar andere gebieden en je gaat proberen in het algemeen minder afval te produceren.
Ah, en ook praktisch: je hoeft het gft-afval niet meer naar beneden of ver weg te dragen, en ook ontwikkelt het restafval minder een onaangename geur. 

Verrijkend in ieder geval, elke dag opnieuw. Ik heb geleerd dat afval niet hoeft te stinken. Waarbij “afval” de verkeerde term is – wij denken nu alleen nog in termen van “wormenvoer” of niet.“

 

 

Sieh dir diesen Beitrag auf Instagram an

4. Meer tijd met en in de natuur doorbrengen

Zo spannend, organisch afval staat in tegenstelling tot voorheen plotseling in het midden van de aandacht. Een fascinerend ecosysteem, een stukje natuur direct in de keuken – je leert, je observeert. Hoe lang duurt het voor een bananenschil weg is? Hoe ziet een wormencocon eruit? Oh, wat doen die wormen daar? Zijn ze aan het paren? … dagelijks verrijkend en interessant.

Ik heb geleerd over cycli in de natuur en dat heel kleine, eenvoudige dingen vaak grote gevolgen hebben.“

Du bist niemals zu klein, um einen Unterschied zu machen.

Je bent nooit te klein om een verschil te maken.


5. Plaats maken voor iets nieuws

Wij begrijpen dat sommige mensen moeten wennen aan het idee dat ze wormen in huis hebben. Maar als ze er eenmaal zijn, besef je dat wormen helemaal niet walgelijk zijn. Voor ze zorgen en ze eten geven is leuk en dient op de een of andere manier ook om je te ontspannen.
De evolutie van wormenfans gaat van wormen zijn niet vies (andere kleine dieren trouwens ook niet) naar ik vind wormen leuk naar ik hou van mijn wormen

De “kleintjes” worden op de een of andere manier toch huisdieren en het is gewoon een geweldig gevoel om de grondstof afval te gebruiken … wormen zijn wilde eetmachines.“

Würmer sind Freunde, kein Futter

Wormen zijn vrienden, geen voedsel.

6. Kinderen vaker op een zinvolle manier bezighouden

Kinderen krijgen misschien wel de spannendste huisdieren en ze kunnen verantwoordelijkheid nemen. Zij krijgen plotseling een zeer positieve relatie met organisch afval en kunnen de kringloop ervaren, observeren en voelen. Kennis- en waardeoverdracht op een heel speciale manier. 

„Mijn zoon is gefascineerd door het milieu. Een goede gelegenheid voor de kinderen om het principe van “van restmateriaal naar aarde” zelfs zonder tuin te ervaren.“

Eine sinnvolle Beschäftigung für Kinder

Een zinvolle bezigheid voor kinderen.

7. Iets nieuws leren

Stap voor stap leert het Wormenkrukje je waar je op moet letten bij het composteren. Wat kan er in, welke helpers zijn er in de wormenbak, wat kan ik met de mest doen. Als je ons op de sociale media volgt, krijg je ook heel wat weetjes over onze sterren, de compostwormen. Zo eten ze bijvoorbeeld elke dag de helft van hun lichaamsgewicht aan organisch afval.
Het Wormenkrukje zelf en de feiten eromheen zijn overigens een zeer populair en boeiend gespreksonderwerp.

„Het bestaan van wormencompost in tegenstelling tot “conventionele compost”, verschillende dingen over de wormen, bewustzijn over verschillende soorten groente/fruit (ingrediënten), Ook heb ik iets nieuws geleerd over mijn vrienden en familie (door hun verschillende reacties).“

 

Wusstest du, dass Würmer täglich ihr halbes Körpergewicht umsetzen?

Wist je dat wormen dagelijks de helft van hun lichaamsgewicht verwerken?



Om samen te vatten kunnen we het niet beter zeggen dan een van de eigenaren van onze Wormenkrukjes:  
 

„Het Wormenkrukje heeft mijn leven verandert.“

 

Blijf “in contact” met je wormen en je Wormenkrukje. Zelfs als je eraan gewend bent geraakt en het een geliefd, levend meubelstuk is geworden, kan het geen kwaad om af en toe eens de inhoud goed te bestuderen en misschien het organisch afval dat al gerecycleerd is te bekijken. Vaak kunnen op deze manier kleine en grote moeilijkheden gemakkelijk worden vermeden.

Wees ook niet bang om eens met je handen in het substraat te wroeten en plaatsen en voedsel te vinden die je wormen bijzonder lekker vinden. Als je wilt, draag je natuurlijk handschoenen, en anders was je je handen goed met zeep na afloop. Je kunt ook bijvoorbeeld een lepel als hulpmiddel gebruiken, maar pas op dat je geen wormen verwondt.

Nu alles stap voor stap:

Het is normaal dat het deksel een beetje donkerder wordt. De binnenkant van het deksel moet altijd weer goed kunnen opdrogen en mag niet permanent vochtig zijn.

 

Hoe zit het met de vochtigheid?

Om de huidige vochtigheid te bepalen, zijn er enkele indicatoren:

  • Het deksel mag niet “permanent vochtig” zijn. Indien dit het geval is, moet je de kist regelmatig gedurende de dag ventileren en laten drogen.
  • Het hout van de hele kist kan na verloop van tijd iets donkerder worden, maar mag niet donkerzwart worden (dit zou een teken zijn dat het “permanent vochtig” is, zoals hierboven werd besschreven).
  • Als de hennepmat vochtig is en er veel wormen in zitten, is dat een goed teken. Als de hennepmat volledig droog is, is het te droog in de wormenbak. In dat geval bevochtig je de bovenste laag organisch afval met een plantenspuit.
  • Het substraat/half verwerkte organische afval moet goed vochtig zijn, maar niet papperig! Meng er eventueel versnipperd karton door (het is beter om te stofzuigen en te beluchten dan versnipperd krantenpapier). Om de vochtigheid te controleren, kun je een vuistproef uitvoeren. Neem een handvol substraat in je hand, sorteer de wormen eruit en knijp het substraat stevig in je hand. Als de vloeistof gemakkelijk tussen de vingers doorsijpelt, is het ideaal. Er mag echter niets “uitvloeien”. Dan is het duidelijk te vochtig. Modderige wormenbakken beginnen te stinken, de omstandigheden voor de wormen zijn dan niet meer ideaal en het kan ook zijn dat het membraan steeds meer verstopt raakt. (zie hieronder bij het gedeelte over de wormenthee)

Hoe gaat het met de wormen?

De wormen moeten wanneer je het deksel opent ook zichtbaar zijn in de bovenste lagen. Ze trekken zich vanwege het licht onmiddellijk naar beneden terug. Het is normaal dat de wormen ook op het oogstkratje rondrennen en de hennepmat verkennen. Ze eten de laatste ook graag. Als ze echter hoopjes vormen of zich centimeters hoog opstapelen, is er iets mis.
Een gezonde worm is roze van kleur, het is normaal dat ze naar het uiteinde toe een beetje geelwit zijn. Als de wormen slap zijn of zeer onbeweeglijk, moet de situatie goed in het oog worden gehouden. De wormen mogen in geen geval een vernauwing vertonen. Dit kan duiden op een eiwit of koolhydraat vergiftiging.

Wordt er wormenthee geproduceerd?

De productie van de wormenthee varieert sterk en is afhankelijk van de locatie, het organische afval en de hoeveelheid karton/papier. Als de wormenbak in een warme omgeving staat, bijv. met vloerverwarming, is er minder of geen wormenthee. In de eerste 2-3 maanden is de afwezigheid van wormenthee volkomen normaal. Als je echter na een paar maanden normaal gebruik, met kleinere of grotere hoeveelheden wormenthee, merkt dat je wormenbak erg vochtig is, maar er nog steeds geen wormenthee wordt geproduceerd, is het membraan, het net op de bodem voor de afvoer naar de lade voor de wormenthee, waarschijnlijk verstopt. In dat geval is het een goed idee om de bak voorzichtig leeg te maken en het substraat en het organisch afval, inclusief de wormen, tijdelijk in een emmer met beluchting te doen. Maak het membraan vervolgens schoon met een zachte spons of een zeer zachte borstel en laat het een beetje drogen. Doe dan het substraat met de wormen terug in de kist. Als het erg vochtig is, is het raadzaam er voorzichtig een paar handen vol kartonsnippers door te mengen. Deze reiniging van het membraan wordt ook bij elke humusoogst aanbevolen.

Zo voer je de wormen correct:

De voeding: indien mogelijk klein snijden, zodat het snel in humus kan worden omgezet. Zo heterogeen mogelijk: een goed mengsel van fruit- en groenteresten, karton/papiersnippers, thee- en koffieprut.
Het mineraalmengsel: strooi elke drie weken 1 eetlepel over de toplaag van het organische afval. Indien nodig kun je het substraat vervolgens een beetje met een plantenspuit bevochtigen.

Wie leeft er in het wormenhuis?

De huisgenoten: de wormen krijgen ijverige hulp. Probeer ze te identificeren. Met de normale huisgenoten hoef je niets te doen. Probeer bij ongewenste gasten het advies snel uit te voeren en alles zou snel weer in evenwicht moeten zijn.

Fruitvliegjesvallen

Vliegen vermijden:

  • Fruitvliegjes voorkomen: zet, zodra de eerste fruitvliegjes in de vroege zomer opduiken, buiten en eventueel binnen in de kist een fruitvliegjesval. Wacht het niet af. Anders worden het er zeker meer in plaats van minder. Voer organisch afval onmiddellijk: Als het in een kommetje wordt verzameld en 1-2 dagen in de keuken wordt gehouden, is dat de perfekte uitnodiging voor de fruitvliegjes om zich vrolijk te vermenigvuldigen :-) HIER vind je waardevolle tips over hoe u fruitvliegjes kunt vermijden of verdrijven. Een belangrijke preventieve maatregel is het gebruik van een hennepmat, waardoor het organisch afval voor de vliegen zeer moeilijk toegankelijk is.
  • Rouwvliegjes voorkomen: handel reeds bij een kleine plaag. Verwijder de rouwvliegjes onmiddellijk of behandel de wormenbak tijdig met neemolie.
  • Andere vliegen voorkomen: Soms legt een huisvlieg haar eitjes in de wormenbak als je hem lucht. Je kunt dit voorkomen door een grote doek of vliegennet over de kist te hangen wanneer je hem laat luchten.

Kijk ook onder het groene kratje

Hoewel je de wormen in de wormenbak niet te veel moet storen, is een controle van de half afgewerkte humus onder het groene voerkrat zeker aan te bevelen. Controleer de kist onder het groene kratje ongeveer 2 maanden nadat het daar is geplaatst. Is het al redelijk goed afgebroken en is het al kruimelig? Dan is alles optimaal. Als het “modderig” is, meng er dan 1-3 handen vol (afhankelijk van de vochtigheid) kartonsnippers door. Doe daarna het groene kratje er weer in.

Is het al tijd om te oogsten?

Ten vroegste 5-6 maanden na het begin of na de laatste oogst kan je de wormenhumus uit je wormenbak halen. Voordien is de humus nog niet optimaal voor je planten en zit er nog veel voedsel voor de wormen in, wat ervoor zorgt dat er zich nog veel wormen in de humus bevinden.

 
 
En nu? Geniet nog lang van je Wormenkrukje. Als je vragen hebt die niet in dit artikel worden beantwoord, vind je nog meer antwoorden in onze FAQ’s.
Twee bekende manieren om organisch afval bij je thuis te recyclen zijn de wormenbak en de Bokashi-emmer. Beide systemen verwerken het organische afval in huis. In de wormenkist wordt het werk gedaan door regenwormen, die tegelijkertijd het eindproduct, wormenhumus, produceren. In de Bokashi proberen fermentatiebacteriën geur te voorkomen. We delen hier onze ervaring met beide systemen.

 

Het Wormenkrukje

Allereerst, hoe kan het ook anders: het Wormenkrukje. Bij de wormencompostering breken compostwormen (Eisenia foetida) en micro-organismen organisch afval tot basisstoffen af. Deze kunnen weer door de planten worden opgenomen en zorgen voor tal van voedingsstoffen. Het geheel benodigd nauwelijks onderhoud en functioneert geurvrij. Onze wormenbakken kunnen ook als krukjes in de woonkamer worden geïntegreerd en u kunt uw huisdieren bestuderen terwijl ze aan het werk zijn. :-)

Ons Wormenkrukje is een praktische binnencomposteerder uit hout.

De Bokashi

Het tweede systeem, dat we hier willen introduceren is de Bokashi.Bokashi komt uit Japan en is een luchtdichte plastic bak waarin al het keukenafval kan worden weggegooid. Die worden hier door vergisting in mest omgezet. Het proces is vergelijkbaar met dat van zuurkool. De fermentatie vindt zonder lucht plaats en is permanent dankzij de herhaalde toevoeging van effectieve micro-organismen. Elke keer dat je er gft-afval bij werpt, moeten deze ook weer worden toegevoegd. In tegenstelling tot bij wormencompostering moet het gft-afval in de Bokashi-emmer strak tegen elkaar worden gedrukt zodat er zo min mogelijk lucht tussen het afval komt.

Bokashi bin set

Wat mag erin?

Compostwormen zijn rauw veganistisch – dat betekent dat je niet al je keukenresten in de wormenbak kunt weggooien. In het Wormenkrukje mogen groente- en fruitresten, theezakjes, eierschalen, koffiedik, plantenresten, bladeren (geen notenblaadjes) en bioplastics (afhankelijk van de certificering) mogen in de wormenbak. Krantenpapier en karton en een mineraalmengsel dat regelmatig aan de kist moet worden toegevoegd om de pH-waarde te behouden, spelen ook een speciale rol. Vlees, gekookt voedsel en koolhydraten (pasta) zijn echter niet goed voor de wormen. Die zouden je populatie wormen doden.

Met Bokashi zijn er minder regels – je kunt er bijna alles uit de keuken in fermenteren. Groenten, zuivelproducten, schillen van citrusvruchten, kleine vleesresten, … dit alles wordt in de Bokashi-emmer gefermenteerd. Hier kunt u ook gekookte restjes weggooien, zoals pasta, rijst of salade dressing. Papier mag er niet in. De kwaliteit van de Bokashi is afhankelijk van de gebruikte ingrediënten. Het wordt daarom vaak aangeraden om geen vlees toe te voegen, ook al is het wel afbreekbaar. Antibioticaresiduen kunnen de micro-organismen schade toebrengen en ook kunnen parasieten via het vlees worden binnengebracht.

Wat voor beide systemen geld: De wormen en micro-organismen krijgen hun voedsel het liefst in kleine stukjes, aangezien dit het oppervlak vergroot en de restjes beter kunnen worden verwerkt.

De oogst

Wanneer het Wormenkrukje of de Bokashi vol is, kun je de mest verwijderen. Bij de wormencompostering wordt de afgewerkte wormenhumus geoogst en kan deze direct voor bemesting worden gebruikt. De kist kan bovendien zonder onderbreking in gebruik blijven.

Je kunt de afgewerkte wormenhumus meteen gebruiken.

Als de Bokashi vol is, duurt het 2-3 weken voordat de fermentatie is voltooid. Hierdoor ontstaat een zure geur en de container mag tijdens dit proces niet worden geopend. Daarom wordt vaak aangeraden om twee Bokashi in gebruik te hebben. Op deze manier kan je tijdens het fermentatieproces de tweede container vullen.
De Bokashi-massa kan niet direct worden gebruikt. Het is een voorstadium van compost en is door de vergisting te zuur. In deze toestand zou het de wortels van de planten zelfs schade toebrengen. Om compost te verkrijgen, moet de Bokashi-massa nog ongeveer zes weken worden gecomposteerd. Om dit te doen, kunt u de zure massa in een tuincomposter vullen. Belangrijk: je mag de Bokashi-massa niet in de wormenkist doen! Het is te pittig en bevat anaërobe bacteriën die voor regenwormen schadelijk kunnen zijn. Bovendien zou je aan de geurontwikkeling niet veel plezier beleven.

Hier zijn de feiten nog eens op een rijtje:

Wormencompostering Bokashi
Basisproces Composteren Fermenteren
Wat mag erin? Rauw plantaardig afval, koffie, thee, krantenpapier, bioplastics Al het keukenafval (rauw en gekookt, ook vis en vlees), geen papier
Waar ruikt het naar? Bosgrond Scherp en zuur
Gft-afval toevoegen Simpelweg toevoegen. Kleinsnijden versnelt het proces. Afval samenpersen zodat er zo min mogelijk lucht tussen het afval zit
Dagelijkse onderhoud Nauwelijks onderhoud vereist Dagelijkse toevoeging van microbenoplossing/granulaire fermentoren
Wat komt eruit? Voedingsrijke vloeistof (wormenthee) en kant-en-klare wormenhumus Voedingsrijke vloeistof en Bokashi-massa (voorloper van humus)
Humus Wormen verwerken organisch afval direct tot humus Bokashi-massa moet 6 weken tot humus worden verwerkt
Oogst Afgewerkte humus kan geoogst worden zodra de kist vol is. Zonder onderbreking De volle container mag tijdens de fermentatie niet geopend worden (2-3 weken)
Omzettingsduur 3 weken 2-3 weken
Ideale temperatuur 15-25°C 25-30C°
Lopende kosten Geen Regelmatige heraankoop van effectieve micro-organismen of fermentoren

 

Conclusie:

Beide systemen verwerken het organische afval in huis. In het Wormenkrukje doen de regenwormen het werk, in de Bokashi zijn het de fermentatiebacteriën.
Het Bokashi-systeem kan meer afval recyclen, voornamelijk ook dierlijke producten. Dit is handig voor huishoudens waar vaak etensresten overblijven of vlees wordt gegeten. Daarentegen moet de Bokashi-massa eerst tot humus worden verwerkt, terwijl de humus uit de wormenbak direct kan worden gebruikt. Het Bokashi-systeem kan tijdens het fermentatieproces niet continu worden gebruikt, waar de wormenkist direct na de oogst weer klaar voor gebruik is. Daarnaast moeten er voor de Bokashi-emmer regelmatig bacteriën worden aangeschaft.

Voor ons is het heel duidelijk: compostering met het Wormenkrukje is de betere optie.

Ervaringsverslag: Gastbijdrage door Michaela

Aangezien je blijft lezen dat de Bokashi de wormen sinds lange tijd uit de aarde of de composter verdrijft, wil ik (als die-hard Bokashi wormenfan) mijn persoonlijke ervaring van de afgelopen drie jaar met je delen.

Mijn wormen zijn dol op de Bokashi!

Het hele jaar door gooi ik de Bokashi, die ik voor ongeveer 1/3 vermeng met aarde (van al het keukenafval inclusief dingen die voor wormen nogal ongeschikt zijn, zoals gekookte voedselresten, zuivelproducten, brood, onbespoten citrusschillen of olie) in mijn wormenbak in de tuin. Ondanks de publiek toegankelijke opening in de bak worden ratten niet aangetrokken door de gefermenteerde voedselresten – dat stinkt hen waarschijnlijk te veel. Ook al hebben de wormen zich door de kou in de herfst al verstopt, doen de micro-organismen en andere kleine dieren nog steeds uitstekend werk in de toegevoegde grond.

Sinds een paar weken hebben de wormen hun weg naar boven terug gevonden en voelen ze zich in de zogenaamd zure omgeving erg op hun gemak. In mei “schep ik” de bovenste laag met de wormen af, gebruik de ca. 300 liter heerlijke humus in mijn tuin, doe de wormen weer in de bak en alles vangt weer van voren aan.

Aan mijn tuin kan ik zien hoe sterk de humus werkt: ik heb vorig jaar meer dan 30 stuk courgette geoogst, sommige wortels waren zo dik als een kinderarm en mijn aubergineplant hing horizontaal volledig vol. Of het nu is omdat ik steeds liefdevol met mijn planten klets of gewoon door de perfecte cyclus van de natuur, ik heb de beste ervaring met de combinatie van Bokashi en wormen!
In het Wormenkrukje in de woonkamer zou ik dit experiment echter niet per se aanbevelen, omdat de zure geur de wormen misschien niet verdrijft, maar jouw bezoek zeker wel.

Bedankt voor je berichtje, lieve Michaela!